Waarom werkt acupunctuur zo goed bij stress?

Acupunctuur werkt goed bij het verminderen van stress. Dit is iets wat vele patiënten aan den lijve hebben ondervonden op de behandeltafel. Maar hoe werkt dat nu precies? In deze blogpost leg ik je dat uit, zowel de wetenschappelijke visie en hoe een acupuncturist daar, vanuit de filosofie van de traditionele Chinese geneeswijze, tegenaan kijkt.

Wat is stress?

Een beetje stress is gezond en korte momenten van een stresspiek ook. Stress is een natuurlijke reactie van het lichaam om je onder andere scherp te houden op momenten dat je dat nodig hebt; het zet je lichaam en geest aan om goed te presteren. Stress wordt pas een probleem als het constant aanwezig is.

Je kunt je zenuwstelsel opdelen in twee systemen: sympatisch en parasympatisch. Het sympatische zenuwstelsel (ook wel orthosympatisch zenuwstelsel genoemd) zorgt ervoor dat je lichaam klaar is voor actie en het parasympatisch stelsel is de stand van ontspanning, waarin je lichaam zich kan herstellen. 

Wat er gebeurt bij chronische stress is dat het sympathisch stelsel nauwelijks meer de uit-stand kent en de parasympatische reactie, met alle gezondheidsvoordelen, geen kans meer krijgt om te activeren.

Dat heeft negatieve gevolgen voor je afweersysteem, veroudering, stemming, ontstekingen in je lichaam en pijn.

Welk effect heeft acupunctuur op stress?

Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat een acupunctuurbehandeling de volgende reacties in het lichaam teweeg kan brengen:

• Een verschuiving van (ortho)sympathisch zenuwstelsel activiteit naar het parasympatisch zenuwstelsel.
• Verbeterde hartritme variabiliteit (HRV): het hart begint in een gezonder en meer harmonisch ritme te slaan. Het meten van HRV wordt in steeds meer onderzoeken gebruikt als een maat voor fysiologische stress.
• De aanmaak van endorfine en lichaamseigen pijnstillers. Endorfine zorgt voor een gevoel van welbehagen en speelt een belangrijke rol in het reguleren van de fysieke en emotionele stressrespons zoals hartritme, bloeddruk, and spijsvertering.
• Het kalmeren van de afgifte van bepaalde neurotransmitters die de hypothalamus afgeeft onder stress.

In zienswijze van traditionele Chinese geneeswijze is stress vaak een stagnatie in de energetische functie (qi) van de Lever. De Lever is in deze visie het orgaan van ‘doen’. De Lever is de generaal die plannen maakt en tot actie aanzet. Maar de Lever is ook de dromer, de visionair en vormgever van wat je werkelijk wilt. Onder teveel stress kan de Lever uitgeput raken en omdat deze dan niet meer toekomt aan het manifesteren van je dromen ontstaat er een stagnatie in de energie van de Lever.

Dit kom ik ontzettend vaak tegen in de praktijk! Veel mensen hebben in meer of mindere mate last van chronische stress. Ik kan dit makkelijk testen door het drukken van enkele punten op de Lever-meridiaan of die van de Galblaas, welke nauw verbonden is met die van de Lever en vaak stagnatie van de Lever-energie opvangt. Deze punten zijn dan erg pijnlijk bij aanraking (vaak Lever-3 en Galblaas-31. Over deze punten vertel ik meer in een komende blogpost over het orgaan de Lever).

De acupunctuurbehandeling harmoniseert de energie (qi) in het hele lichaam. Bij Lever-qi stagnatie behandel ik die direct, waardoor de Lever kan ontspannen, meer ruimte krijgt en weer kan dromen over wat je echt wil. Maar voordat je toekomt aan nieuwe dromen is het vaak eerst even tijd om echt te leren ontspannen, een tijdje uit de stressreactie te blijven en bij te tanken. Processen die acupunctuur goed kunnen begeleiden en waar ik je graag bij help!

In de volgende links vind je verwijzingen naar de wetenschappelijke onderzoeken die de genoemde effecten hebben onderzocht: 

https://www.liebertpub.com/doi/10.1089/acu.2014.1050

https://www.liebertpub.com/doi/10.1089/acu.2014.1050